Rozgraniczenie w trybie ustawy Prawo Wodne -VS- Rozgraniczenie w trybie ustawy Prawo Geodezyjne i Kartograficzne

Rozgraniczenie, które znamy doskonale to rozgraniczenie w trybie PGiK. Zasady są jasne:

PGiK, Art. 31. 2. Przy ustalaniu przebiegu granic bierze się pod uwagę znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty oraz punkty osnowy geodezyjnej.
3. Jeżeli jest brak danych, o których mowa w ust. 2 (...), ustala się przebieg granicy na podstawie zgodnego oświadczenia stron (...)
4. W razie sporu co do przebiegu linii granicznych, geodeta nakłania strony do zawarcia ugody (...)
PGiK, Art. 34. 1. Jeżeli w razie sporu co do przebiegu linii granicznych nie dojdzie do zawarcia ugody (...), upoważniony geodeta (...) całość dokumentacji przekazuje właściwemu wójtowi (...).
2. Organ, o którym mowa w ust. 1, umarza postępowanie administracyjne i przekazuje sprawę z urzędu do rozpatrzenia sądowi.

Wynika z tego, że z rozgraniczeniem w trybie PGiK mamy do czynienia tylko i wyłącznie wtedy gdy brak jest dokumentów, które pozwolą na określenie granic. Tymczasem w rozgraniczeniu w trybie Prawa Wodnego mamy do czynienia z ustaleniem przebiegu nowej linii brzegu niezależnie od tego, że istnieją doskonałe dokumenty, które pozwalają na w 100% jednoznaczne określenie granic.

PW, Art.15.3. Podstawę ustalenia linii brzegu stanowi dostarczony przez wnioskodawcęprojekt rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych

Z tego artykułu wynika, że rozgraniczenie w trybie Prawa Wodnego służy do ustalenia linii brzegu, a nie do ustalenia granic. Decyzja, która ustali przebieg linii brzegu ma swoje konsekwencje, wprowadza pewne zmiany, które powinny być wprowadzone do ewidencji gruntów i budynków. Zmiany te dotyczą również praw własności - a jak wiemy rozgraniczenie nie służy do wprowadzania zmian praw własności, rozgraniczenie służy tylko i wyłącznie do ustalenia przebiegu istniejących granic.

Ustalenie linii brzegu powoduje zmiany dwojakiego rodzaju: albo woda zabiera grunt, albo grunt zabiera wodę.

Woda zabiera grunt

PW, Art. 17. 1. Jeżeli śródlądowa woda powierzchniowa płynąca lub wody morza terytorialnego albo morskie wody wewnętrzne zajmą trwale, w sposób naturalny, grunt niestanowiący własności właściciela wody, grunt ten staje się własnością właściciela wody.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dotychczasowemu właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie od właściciela wody na warunkach określonych w ustawie.

Czyli mamy do czynienia z sytuacją gdzie wiemy, że woda zajęła grunt. Żeby to wiedzieć przebieg granic nieruchomości musi być ustalony wcześniej. I dopiero gdy ustalimy przebieg granic (np. w drodze rozgraniczenia  w trybie PGiK) to wtedy można sporządzić projekt rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych, który służy do ustalenia przebiegu linii brzegu a nie przebiegu granic - to jest zupełnie inne rozgraniczenie niż wtrybie PGiK.
Na dodatek jest mowa o odszkodowaniu. Rozgraniczenie w trybie PGiK ustaliłoby nowy przebieg granic, zmieniłoby powierzchnie nieruchomości i trudno było by w tym przypadku mówić o odszkodowaniu. Jeżeli chcemy myśleć o odszkodowaniu to trzeba najpierw wydzielić nieruchomość, za która należy się odszkodowanie, sporządzić wykaz zmian gruntowych, z którego będzie wynikać za jakie użytki i jaką powierzchnię należy się odszkodowanie.

Grunt zabiera wodę

PW, Art. 15a. 1. Rozgraniczenia gruntów, które były pokryte wodami przed wykonaniem urządzenia wodnego, od pozostałych gruntów dokonuje, na wniosek właściciela wody lub właściciela gruntu sąsiadującego, w drodze decyzji, właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej.

Hmm, a więc nie jest to rozgraniczenie w trybie PGiK, którego dokonuje Wójt/Burmistrz/Prezydent. Na dodatek

PW, Art. 19. 1. Starorzecza oraz grunt powstały w wyniku wykonania budowli regulacyjnych
pozostają własnością dotychczasowego właściciela wody.
2. Grunt powstały na skutek trwałego, naturalnego lub sztucznego odkładu na obszarach
wód morza terytorialnego lub morskich wód wewnętrznych pozostaje własnością Skarbu Państwa.

Gdyby zrobić rozgraniczenie w trybie PGiK to grunt nie mógłby pozostać własnością dotychczasowego właściciela wody/Skarbu Państwa. Rozgraniczenie zgodne z PGiK sprawiłoby, że grunt pokryty dotychczas wodą stałby się własnością sąsiada wody - życzę dużo szczęścia każdemu, kto podpisze decyzję przekazującą osobie prywatnej grunty Skarbu Państwa. Dla przykładu samo użytkowanie gruntów pokrytych wodami morskimi wiąże się z decyzją ministra i bardzo wysokimi opłatami.

---

Co zatem należy zrobić? Na pewno trzeba zrobić projekt rozgraniczenia gruntów pokrytych wodami od gruntów przyległych. Projekt ten stanowi podstawę do wydania decyzji o ustaleniu linii brzegu. Do tego momentu nie powinno być problemów interpretacyjnych.  Jednak decyzja o ustaleniu linii brzegu wprowadza szereg zmian, dotyczących np. ewidencji gruntów i budynków. To jak wprowadzić zmiany wynikające z decyzji o ustaleniu linii brzegu do ewidencji gruntów to już temat na kolejny artykuł.